Działalność nierejestrowana – wszystko co musisz wiedzieć

Wiele osób planujących rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej stoi przed wyborem formy prawnej swojego przedsięwzięcia. 

Jedną z opcji, która zyskuje na popularności ze względu na swoją prostotę i minimalne obciążenia biurokratyczne, jest działalność nierejestrowana.

Zgodnie z art. 5 ustawy Prawo przedsiębiorców, jest to forma działalności zarobkowej, która nie wymaga formalnej rejestracji firmy, pod warunkiem że nie przekracza określonych limitów przychodów. Ta forma działalności jest atrakcyjna dla tych, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę z biznesem, prowadzą małą skalę działalności lub chcieliby sprawdzić opłacalność swojego pomysłu na przedsiębiorstwo. 

W niniejszym artykule przyjrzymy się kluczowym aspektom działalności nierejestrowanej w 2024 roku, zmianom w przepisach oraz jej praktycznym implikacjom dla przedsiębiorców.

Czym różni się działalność nierejestrowa od gospodarczej

Działalność nierejestrowana, nawet jeśli ma wszystkie kluczowe cechy działalności gospodarczej, to nie jest traktowana jak działalność gospodarcza, o ile uzyskane przychody nie przekroczą w żadnym miesiącu 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywana była działalność gospodarcza.

Limit przychodów

Limit przychodów dla działalności nieewidencjonowanej w 2024 roku zmieni się dwa razy. Od stycznia do czerwca 2024 roku wynosi 3181,50 zł, a od lipca 2024 roku – 3225 zł.

Jeżeli przychód należny z działalności nierejestrowanej przekroczył w danym miesiącu kwotę limitu, działalność ta staje się działalnością gospodarczą, począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie limitu. W ciągu 7 dni należy złożyć w CEIDG wniosek rejestracyjny.

Przykład:

Marek prowadzi działalność nierejestrowaną od kwietnia 2024 roku.

W kwietniu uzyskał przychód w wysokości łącznej w 1200 zł, co oznacza, że limit przychodu nie został przekroczony, więc w dalszym ciągu może być prowadzona działalność nierejestrowana.

W maju uzyskał przychód w 3 kwotach:

02.05 – 2200 zł

05.05 – 800 zł

10.05 – 500 zł

łącznie 3 500 zł co oznacza, iż limit przychodu został przekroczony. W związku z powyższym Marek  jest zobowiązany zarejestrować działalność gospodarczą. Ma 7 dni od dnia przekroczenia limitu na dopełnienie formalności złożenia wniosku CEIDG-1.

Działalność nierejestrowana a ZUS

Z tytułu prowadzenia działalności nierejestrowanej nie ma obowiązku odprowadzania składek ZUS, jak i społecznych czy zdrowotnych. Osoba prowadząca tego typu działalność nie dokonuje rejestracji do ubezpieczeń ani nie składa żadnych deklaracji ZUS.

Działalność nierejestrowana a podatek dochodowy

Prowadzenie działalności nierejestrowanej nie zwalnia z obowiązku odprowadzania podatku dochodowego z tytułu osiąganych dochodów, przychody z tego tytułu nie są bowiem zwolnione od podatku.

Przychody zarówno z działalności nierejestrowanej, jak i z umowy o pracę czy umów-zleceń lub umów o dzieło, przychody z działalności nierejestrowanej rozlicza się w zeznaniu rocznym PIT-36.

Jest tam rubryka „działalność nierejestrowana”, w której wykazuje się przychody, koszty, dochód i należny z tego tytułu podatek.

VAT a działalność nierejestrowana

Osoby, które prowadzą działalność nierejestrowaną, często korzystają ze zwolnienia z VAT, ponieważ sprzedaż w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekracza kwoty 200 tys. zł.

Zwolnienie dotyczy także osób, które rozpoczynają działalność w trakcie roku podatkowego, jeżeli ich przewidywana wartość sprzedaży nie przekroczy kwoty 200 tys. zł., w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w danym roku.

Warto wspomnieć, że zwolnienie z VAT nie przysługuje jednak jeśli:

1. sprzedawane są:

• towary wymienione w załączniku nr 12 do ustawy o VAT  -metale szlachetne i złom z nich, wyroby jubilerskie
• towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem: energii elektrycznej, wyrobów tytoniowych i samochodów osobowych innych niż nowe, zaliczanych, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji
• w niektórych przypadkach: budynki, budowle lub ich części
• tereny budowlane
• nowe środki transportu

2. przez internet towary, takie jak:

• preparaty kosmetyczne i toaletowe
• komputery, wyroby elektroniczne i optyczne
• urządzenia elektryczne i nieelektryczny sprzęt gospodarstwa domowego
• maszyny i urządzenia niesklasyfikowane gdzie indziej

3. hurtowo i detalicznie części do:

• pojazdów samochodowych
• motocykli

4. świadczone usługi:

• prawnicze
• w zakresie doradztwa (z wyjątkiem doradztwa rolniczego)
• jubilerskie
• ściągania długów, w tym factoringu

5. nie posiada się siedziby działalności gospodarczej w Polsce.

Gdy, działalność obejmuje takie towary lub usługi, należy zarejestrować się jako czynny podatnik VAT niezależnie od wartości sprzedaży.

Zalety i wady działalności nierejestrowanej

Działalność nierejestrowana ma wiele zalet, wśród których można wymienić przede wszystkim brak konieczności:

• zgłaszania działalności w CEIDG, urzędzie skarbowym czy GUS,
• opłacania okresowych zaliczek na podatek dochodowy,
• prowadzenia skomplikowanej księgowości-osoba prowadząca działalność nierejestrowaną prowadzi uproszczoną ewidencję sprzedaży,
• opłacania składek ZUS oraz składania deklaracji ZUS.

Do wad prowadzenia działalności nierejestrowej można zaliczyć:

• limit przychodów uzyskanych w danym miesiącu,
• brak możliwości prowadzenia spółki cywilnej w ramach działalności rejestrowanej,
• brak możliwości wykonywania działalności, która wymaga koncesji, licencji czy zezwoleń,
• brak możliwości rozwoju działania działalności z uwagi na limit przychodu.

Podsumowując, działalność nierejestrowana stanowi interesującą opcję dla początkujących przedsiębiorców oraz dla tych, którzy planują prowadzić działalność na niewielką skalę. Umożliwia to uniknięcie wielu formalności oraz związanych z nimi kosztów, ale wymaga również świadomego zarządzania przychodami, aby nie przekroczyć ustawowych limitów. 

Dla tych z Was, którzy chcą zgłębić temat i lepiej zrozumieć zasady oraz możliwości wynikające z prowadzenia działalności nierejestrowanej, przygotowaliśmy specjalne szkolenie. Zapewni ono wyczerpujące informacje na temat wszystkich aspektów działalności nierejestrowanej, w tym kwestii prawnych, podatkowych, a także potencjalnych pułapek i ograniczeń. 

Szkolenie odbywa się w formule zdalnej na platformie Microsoft Teams. 

Najbliższy termin to: 26 luty 2025

Zapraszamy do sprawdzenia naszej oferty szkoleniowej i zarejestrowania się już dziś. Skorzystaj z profesjonalnego wsparcia, które pomoże Ci zrozumieć i maksymalnie wykorzystać możliwości, jakie oferuje działalność nierejestrowana.